رشد خودباوری در زنان کارآفرین
گزارش از: الهام علی پور

در سالهای اخیر، زنان که نزدیک به نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند، گرایش بیشتری به تحصیلات دانشگاهی پیدا کرده اند و نرخ ورود زنان و دختران به دانشگاهها، سال به سال درحال افزایش است. درحالی که براساس آمارهای رسمی، نرخ بیکاری نیز در میان بانوان تحصیلکرده به صورت قابل توجهی درحال افزایش می باشد. به نظر می رسد جذب این تعــــداد نیروی تحصیلکرده در سازمانهای دولتی موجود که اکثراً با تورم نیروی انسانی مواجهند، عملی نباشد. بخش خصوصی نیز باتوجه به گستره محدودش در ایران، طبیعتاً نتوانسته است در جذب این سرمایه های ملی موفقیت قابل توجهی داشته باشد. لذا یکی از راهکارهای مهم جهت حل این معضل، توسعه کارآفرینی در میان زنان و دختران می باشد.

اولین همایش کارآفرینی زنان و چالشهای پیش رو به منظور معرفی زنان و دختران کارآفرین، ایجاد روحیه کسب و کار، بسط و توسعه فرهنگ کارآفرینی وبررسی مشکلات و موانع موجود بر سر راه کارآفرینی زنان، در روزهای ۱۸ و ۱۹ اسفندماه ۱۳۸۳ ازطرف »انجمن زنان مدیر کارآفرین برگزار گردید. در این همــایش، چندین زن کارآفرین به بیان تجربه های خود پرداختند و مقالاتی نیز در همین زمینه ارائه شد تا زوایای مختلف کارآفرینی زنان و همچنین چالشهای موجود آن روشن شود.

مشکلات فرهنگی و اجتماعی، مهمترین مانع بر سر راه کارآفرینی زنان
آقای مهندس خالقی، وزیر کار و امور اجتماعی، کاربرد کارآفرینی را بسیار فراتر از ایجاد شغل و اشتغالزایی دانستند و بیان داشتند که کارآفرینی، فرایندی ارزشی است که منجر به تولید کالا یا خدمتی جدید می شود. ایشان صحبتهای خود را این گونه ادامه دادند: باتوجه به مشارکت همه جانبه زنان در آموزش عالی و حضور موثر آنان در عرصه های علم و دانش که نشانگر وجود شایستگی و توانمندی در آنهاست، ایجاد کسب و کار مبتنی بر کارآفرینی توسط زنان در مقیاسهای کوچک و متوسط چه به صورت کار در منزل و چه به صورت ایجاد شرکتهای تولیدی، دستاوردهای مهمی خواهد داشت.

باتوجه به نوپایی کارآفرینی زنان، مشکلات زیادی وجود دارد. مهمترین آنها، مشکلات فرهنگی - اجتماعی است که رفع آن مستلزم اجرای سیاستها و سازوکارهایی متناسب با آن می باشد.

توسعه کارآفرینی زنان و دختران دانشگاهی
خانم دکتر زهرا آراستی، مدیر پروژه کارآفرینی زنان، یکی از راههای حل معضل بیکاری در میان زنان تحصیلکرده را توسعه کارآفرینی در میان زنان و دختران دانشگاهی دانستنــد. ایجاد تفکر کارآفرینی و ورود به کسب و کار در میان بانوان کشور، خصوصاً دانش آموختگان دانشگاهی که باتوجه به دانش و مهارتی که در رشته تخصصی دانشگاهی خود فراگرفته اند، امکان ایجاد کسب و کار به صورت فردی و یا گروهی در رشته تخصصی خود را دارند، بــــــاعث می شود که آنها با بهره گیری از استعدادهای بالقوه خود، افرادی خلاق، نوآور و کارآفرین شوند و خود را باور نمایند که این خودباوری نه تنها منجر به تسلط و مـــــوفقیت آنان در زندگی شخصی شان می شود، بلکه بسیاری از ناهنجاری های فکری و روانی که امروز با آن دست به گریبانند را کاهش خواهد داد و آنان را به جایگاه واقعی خود می رساند.

نقش خانواده در توسعه کارآفرینی زنان ایرانی
در این مقاله، دکتر پروانه گلرد، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران جنوب)، به بررسی نقش خانواده در توسعه کارآفرینی زنان در زمینه های الگوی نقش، تضاد نقش و تعادل زندگی کاری و شخصی زنان کارآفرین پرداخته و باتوجه به موانع موجود زنان کارآفرین، پیشنهادها و راهکارهای لازم را ارائه نمودند.

وی معتقد است، در حال حاضر، زنانی در کشور ما، به عنوان نیمی از جامعه، نه تنها دیگر خانه نشین نیستند، بلکه متقاضیان مهارت دیده و دارای تحصیلات عالیه ای هستند که از این نظر بر مردان برتری یافته اند، به طوری که هم اینک بیش از ۶۰ درصد از ظرفیتهای دانشگاهها را به خود اختصاص داده اند. باتوجه به محدودیتهای سرمایه گذاری ازسوی دولت، کارآفرینی، اگر نگوییم تنها راه پیش رو است، دست کم یکی از مهمترین راه حلهای معضل بیکاری زنان محسوب می شود.

اما جامعه ما با پذیرش این بینش که کار منزل برای زنان و کار بیرون برای مردان است (به این علت که نان آور خانه هستند) و اولویت اشتغال نیز برای مردان می باشد، نیمی از آحاد جامعه را از صحنه های اقتصادی کشور حذف نموده اند. لذا زنان کشور ما، نیاز به الگوهایی دارند که آنان را دریافتن مسیر مناسب زندگی کاری یاری دهد. برای ارائه چنین الگویی توجه به عوامل فرهنگی جامعه با درنظر گرفتن جایگاه اصلی زنان در خانواده ضروری به نظر می رسد.

جنسیت و کارآفرینی
آقای سیدجلال موسوی بازرگانی، مدرس و مشاور کارآفرینی، به این پرسش که آیا جنسیت درکارآفرینی تفاوتی ایجاد می کند یا خیر، چنین پاسخ دادند: برمبنای بررسی عوامل ایجاد تفاوت، نتیجه گرفته می شود که این تفاوت جنسیتی بایستی در سه حوزه پژوهشی، آموزشی و سیاستگذاری توسعه کارآفرینی لحاظ گردد.

یکی از مسائلی که نتیجه مطالعات متعدد در کشورهای مختلف است، پایین بودن نرخ کارآفرینی زنان در مقایسه با مردان است (GEM۲۰۰۳) بنابراین یک مسئله امکان طرح و بررسی دارد و آن این سوال است که چرا نرخ کارآفرینی بین زنان کمتر است؟ این سوال از این رو اهمیت دارد که نزدیک به نیمی از جمعیت کشورها را زنان تشکیل می دهند و درعین حال به واسطه تحولات گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فنی، زنان آمادگی بیشتری برای مشارکت در فعالیتهای اجتماعی پیدا کرده اند.

بنابراین هرگونه افزایش در نرخ کارآفرینی زنان می تواند در نهایت به شتاب گیری توسعه کارآفرینی منجر گردد. اما چرا زنان کمتر از مردان به شـــروع فعالیتهای کارآفرینانه اقدام می کنند و آیا دلایل موثر درکاهش نرخ کارآفرینی زنان در مقایسه با مردان از آنچنان اهمیتی برخوردارند که نیاز به رویکردهای متفاوتی درتوسعه کارآفرینی زنان را موجه سازند؟

این همایش در پایان چنین نتیجه می گیرد که: وضعیت کنـــــونی جامعه ما این چنین می نماید که یکی از بهترین راهکارهای حل معضل بیکاری در میان زنان، کارآفرینی است. گرچه تجربه زنان کارآفرین حکایت از مشکلات و موانع بسیاری در مسیر کارآفرینی زنان دارد، اما امید آن می رود که با عنایت مسئولان و تلاش بیش از پیش زنان درجهت رفع مشکلات، آینــده ای بهتر را نظاره گر باشیم. 

سایت تدبیر