توران ولی مراد، کارشناس جامعه شناسی و فعال امور زنان به سوالات  خبرنگار سیاسی روزنامه فرهنگ آشتی درباره انتخابات نهم مجلس شورای اسلامی پاسخ می دهد :

در پاسخ به سوالی مبنی بر مهم ترین قانونی که به همت زنان مجلس به نفع زنان به تصویب رسیده است، می گوید:

می توان گفت لایحه یا طرحی که به طور اصولی و اساسی در جهت رفع مشکلات و رفع تبعیض از زنان باشد در دستور کار این عزیزان قرار نگرفت. تلاش خاصی هم در این جهت ندیدیم. طرحی که به نفع زنان و در راستای احقاق مطالبات آنها که چیزی جز مطالبات اسلامی نیست، مطرح هم نشده چه رسد به تصویب. تلاشی در جهت اجرای عدالت جنسیتی و ایجاد فرصت های عادلانه برای زنان درکار نبود. چنین موضوعاتی حتی درصحبت ها هم نیامد که به سمت هدفی برویم که بتوانیم حق و حقوق اصلی زن را به عنوان یک انسان با کرامت هم به عنوان یک فرد و هم عضوی از خانواده طرح کنیم چه رسد به تصویب لایحه یا قانونی در سطح مجلس یا نظارتی بر عملکردی اجرایی یا فرهنگی در این راستا.

* آیا افزایش تعداد زنان در مجلس بازخورد مناسبی دارد؟
افزایش تعداد زنان در مجلس اهمیت دارد اما مهم تر از  آن رفع نگرش تبعیضانه نسبت به زنان است. چه در ایران و چه در سایر کشورها، جوامع ازبهره برداری از نگرش زنانه در حل مشکلات محروم هستند. به طور کلی این طور بوده و هست که زنانی هم که در پست های سیاسی قرار می گیرند یاد گرفته اند که آن ها هم سخنگوی مردان باشند. یکی از دلایل این امر مقبول واقع شدن و حفظ کرسی است و حفظ تاییده توسط جامعه مردانی که قدرت در دستانشان است. از این رو این طور به نظر می آید که زنان در قدرت هم فراموش کرده اند که باید از زاویه نگرش زنانه به مسائل نگاه کنند. نتیجه این است که به مسائل زنان هم از زاویه نگاه مردان نگاه می شود و از طرف زنان هم به عوض مردان سخن گفته می شود و به همین دلیل است که مطالبات زنان بر زمین می ماند.

همان طور که خانواده با دو نگاه زنانه و مردانه به پیش می رود در جامعه هم لازم است تا از نگاه زنانه به مسائل هم در کنار نگاه مردانه استفاده شود. باید که  این دو نگاه در کنار هم راه گشای مشکلات کشور و مشکلات زنان و ارائه طرح ها درجهت پیشرفت  باشد.

علاوه بر این نکته لازم است توجه کنیم که زن مسلمان دارای هویتی انسانی و مسول در برابر خداوند  است. بر این اساس نمایندگان زن مجلس مانند سایر مسولین موظف هستند که پی گیر رفع ظلم که فساد است و پی گیر مطالبات زنان و نمایندگی کردن مسائل زنان و رفع مشکلات زنان و خانواده ها باشند. از زنان مجلس این توقع می رود.

ولی مراد معتقد است نمایندگان زن مجلس، خاصه در دو دوره گذشته بسیار ضعیف عمل کرده اند و نه تنها اهدافشان در راستای احقاق حقوق زنان و مطالبات آنها در مجلس پیش نرفته بلکه حتی در مقابل زنان و مطالبات زنان ایستادند. کارنامه زنان در دو مجلس گذشته در پی گیری مطالبات زنان کارنامه مردودی است و موضعگیری های آن ها در ارتباط با لایحه چندهمسری از یاد این ملت نخواهد رفت.

در جریان همین لایحه دیدیم که تلاش های فعالان امور زنان در بیرون از مجلس موثر افتاد و حتی نمایندگان مرد مجلس سخن زنان را از بیرون شنیدند و پی گیر مطالبات زنان که محور خانواده هستند شدند. همین طور بعضی از  ائمه  محترم جمعه نیز همراهی های خودشان را نشان داده و نمایندگان را از انجام کاری که به خانواده ها آسیب بزند برحذر کردند ولی بعضی از خانم های مجلس همچنان در مقابل زنان ایستادند که مایه شگفتی است.

حفظ نظام اسلامی در احیای حقوق زنان هم مانند سایر موارد با عدالت تعریف می شود و به سلامت و تقویت و تحکیم خانواده و رفع تبعیض از زنان در قانون اساسی کشور اسلامیان تاکید شده است. زنان مجلس وظیفه دارند که  برای رفع تبعیض  ها و رفع مظلومیت از زنان، ایجاد فرصت ها و  احیای حقوق زنان و تحکیم خانواده با توجه به حفظ سلامت و امنیت زنان فعال باشند. متاسفانه زنان درمجلس از این مسیر فاصله زیادی داشتند. زنان همین طور که با حضور فعال و تاثیرگذار خود صلح و آرامش را به خانواده هدیه می کنند موظف هستند وقتی در جامعه هم در مناصب تاثیرگذار حضور پیدا  می کنند مراقب و حافظ صلح و آرامش باشند

آیا بهتر نیست افراد شجاع  به مجلس قدم بگذارند تا جرات دفاع از حق و عدالت و ابراز نظرات مبتنی بر رفع ظلم را داشته باشند؟ نه اینکه کسانی این صندلی ها را اشغال کنند که انگیزه هایی شخصی یا گروهی باعث شود ارزش ها و اهداف انقلاب فراموش شود.

انتخابات صحنه انتخاب حق و باطل نیست بلکه یک فرصت در جهت انتخاب برنامه ها و استراتژی جریان های مختلف در اداره کردن امور است. انتخابات به معنای ترجیح دادن یک روش، شیوه و متد در مقابل شیوه و روش دیگر است به منظور حفظ ارزش های انقلاب و اداره امور جهت بهتر زیستن در جامعه ای عاری از مشکلات و ایجاد رفاه، امنیت و ارامش برای تمام ایران.

متاسفانه این طور به نظر می رسد که انتخابات معنای دیگری پیدا کرده و از معنای حقیقی خود فاصله گرفته است. امروز بعضی ها طوری حرف می زنند که گویی انتخابات شده انتخاب بین حق و باطل. انتخابات که انتخاب بین علی و معاویه نمی تواند باشد. بعضی به گونه ای از بعضی دیگر سخن می گویند که گویی خودشان حق مطلق هستند و دیگران باطل مطلق روشی که بیشتر تخریب و یافتن پله برای صعود را به ذهن می آورد.

* حضور جامعه مدرسین قم  و مجمع روحانیت در انتخابات مجلس نهم را چگونه تعبیر می کنید؟

ولی مراد پاسخ می دهد: طبقه روحانی، دلسوز نظام و جمهوری اسلامی ایران است و چیزی جز حفظ اسلام و دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع از حق از این طبقه توقع نمی رود.

* نقاط ضعف و قوت نمایندگان مجلس، بخصوص خانم های مجلس را در چه می بینید؟

دبیر ائتلاف اسلامی زنان، بزرگترین ضعف مجلس در رابطه با مسائل زنان و خانواده را عدم  بهره برداری از تحقیقات و نظرات کارشناسانه می داند. یکی از اشکالات این شده که. افراد حقوقی یعنی اشخاصی که پست ها را در اختیار دارند به عوض کارشناسان و پژوهشگران وصاحب نظران هم سخن می گویند و جالب تر این که این نظرات در تصمیم گیری ها هم باید موثر باشد. حتی بعضی که باید در مقام مسول و پاسخگو باشند خودشان به عوض منتقد هم حرف می زنند. عدم بهره برداری از تحقیقات دانشگاهی باعث می شود که مشکلات واقعی جامعه و شرایط و واقعیت های موجود مورد توجه لازم قرار نگیرند و همین امر حتی باعث می شود که راه به بیراهه رفته شود. این امر باعث می شود که نه تنها مشکل حل نشود بلکه مشکلی روی مشکل قبلی و باری بر بار قبلی اضافه شود.

قبل از تصمیم گیری راجع به هر لایحه یا طرحی باید با پژوهشگران و صاحب نظران و نهادهای مدنی فعال در آن زمینه تبادل نظر شود و نظرات ونتیجه تحقیقات مورد بهره برداری قرار گیرند. به این منظور که طرح ها و برنامه ها و قانون به تصویب رسیده مفید واقع شود باید از نتیجه تحقیقات و تجربیات اساتید دانشگاه، پژوهشگران، وکلاء و  نهادهای مدنی که از نزدیک و به طور واقعی با موضوع در ارتباط هستند استفاده شود. به این ترتیب قانونی که تصویب می شود به طور واقعی در جهت حل مشکل قرار می گیرد و به سمتی که با جامعه هماهنگ است راهگشا خواهد بود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: امیدوارم نمایندگان و زنانی صالح به مجلس راه پیدا کنند و توصیه من حداقل به زنان این است که به زنانی که در نمایندگی کردن مطالبات آن ها و در سخنگویی برای آن ها و احقاق حقوق و مطالبات اسلامیشان  مردود بوده اند رای ندهند.

رای دهندگان باید نشان دهند که در وقت انتخاب به کارنامه عملی افراد و به برنامه ها توجه خواهند کرد.

خبرنگار : ندا فراهانی
روزنامه فرهنگ آشتی
ضمیمه بانوی ایرانی